Vrede en hervormingen zijn prioriteiten voor COSAC

Tijdens de eerste themasessie van de 71ste plenaire vergadering van COSAC, die plaatsvindt in het Europese parlement te Brussel, keken parlementsleden uit heel Europa terug naar de voorbije Europese legislatuur (2019-2024) en wierpen een blik op de toekomst met het strategisch programma van de Raad voor de periode 2024- 2029. De debatten gingen over de strijd tegen 'fake news' tijdens de verkiezingen, de versterking van de Europese Unie en de situatie in Oekraïne.

COSAC (voluit Conférence des Organes Spécialisés dans les Affaires Communautaires) brengt de commissies voor EU-aangelegenheden van de nationale parlementen en een delegatie van het Europees Parlement samen. In België gaat dit om het Federaal Adviescomité voor Europese Aangelegenheden. De plenaire vergadering van COSAC (24-26 maart) is de laatste in een reeks conferenties die de Belgische parlementen in het kader van het Belgisch voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie (1 januari - 30 juni 2024) organiseren.

Eliane Tillieux, voorzitster van de Kamer van volksvertegenwoordigers en covoorzitster van het Federaal Adviescomité voor Europese Aangelegenheden, en Gaëtan Van Goidsenhoven, senator en covoorzitter van het Federaal Adviescomité voor Europese Aangelegenheden, benadrukten samen met Othmar Karas, eerste vicevoorzitter van het Europees Parlement, dat er zonder parlementen geen sprake is van liberale democratie.

Zonder goede samenwerking kunnen taken niet goed uitgevoerd worden. We hebben meer raakvlakken dan enkel de discussie over de bevoegdheden. De samenwerking is nodig om de huidige en toekomstige uitdagingen aan te gaan, want dat kan niet enkel op nationaal vlak. Het gaat niet alleen over veiligheid of migratie, maar ook over milieu, digitalisering, artificiële intelligentie, economie en democratie. Op dat laatste vlak is er – zeker met de verkiezingen in aantocht- extra aandacht nodig voor de uitdagingen van fake news en desinformatie.

Er was ook een warme oproep om van de Europese verkiezingen een gemeenschappelijke zaak te maken, want het gaat zowel over Europese, nationale, regionale als lokale aspecten. De aanwezige leden van de verschillende parlementen uit Europa moeten hun burgers ​ aanmoedigen om te gaan stemmen en hen informeren over de Europese verkiezingen en de rol van het Europese parlement.

De Belgische Vice-Eerste Minister en Minister van Mobiliteit preciseerde dat het Belgisch Voorzitterschap sinds het begin van zijn mandaat de politieke en wetgevende agenda van de EU heeft vooruitgeholpen. Een zestigtal prioritaire dossiers werden afgerond. De verdediging van de democratie en de jaarlijkse dialoog over de rechtsstaat stonden ook centraal.

Er zijn belangrijke wetten aangenomen ter bescherming van de rechten van vrouwen en werknemers, waaronder de richtlijn tegen mensenhandel, de richtlijn ter bestrijding van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld, de richtlijn over werk op platforms, en de dossiers over de Europese gehandicaptenkaart, de Europese parkeerkaart, enz.

Wat Oekraïne betreft, werd een akkoord bereikt over het Hulpfonds voor Oekraïne: de uitzonderlijke inkomsten uit de rente op bevroren Russische tegoeden zullen worden gebruikt om Oekraïne te helpen zich te verdedigen tegen zijn agressor en bij de wederopbouw. België wil ook een faciliterende rol spelen bij de toetreding van Oekraïne tot de EU.

Wat de situatie in het Midden-Oosten betreft, is België van mening dat de tweestatenoplossing de enige is die tot duurzame vrede kan leiden.

De EU versterken betekent ook de internationale financiële criminaliteit doeltreffender bestrijden. Het antiwitwaspakket is afgerond en de European Ports Alliance is gelanceerd.

Naast het beschermen en versterken van de EU heeft het Belgisch voorzitterschap zich ook ingespannen om de EU zo goed mogelijk voor te bereiden op toekomstige uitdagingen, zoals de opwarming van de aarde. ​ Een aantal Green Deal-dossiers zijn afgerond: de herziening van de emissienormen voor nieuwe zware bedrijfsvoertuigen, de richtlijn over luchtkwaliteit en de behandeling van stedelijk afvalwater en de herziening van de verordening over verpakkingen en verpakkingsafval.

De toekomst zal ook in het teken staan van het Europese mobiliteitsbeleid. Dit houdt in dat de dag- en nachtspoordiensten in heel Europa worden versterkt.

Wat de interne markt betreft, wordt de strijd tegen sociale dumping voortgezet.

In juni 2024 zal de strategische agenda van de EU moeten worden aangepast aan de grote veranderingen in de wereld.

Uitbreiding is essentieel, maar mag niet ten koste gaan van de democratische, economische en institutionele samenhang van de EU.

De volgende zittingsperiode moet doorgaan op de weg die is uitgestippeld in de Green Deal om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn.

Ivanna Klympush-Tsintsadze, voorzitter van het Comité voor de integratie van Oekraïne in de Europese Unie, bedankte iedereen voor de geboden hulp aan Oekraïne. Ze benadrukte evenwel dat we niet mogen wennen aan de oorlog: “Het is geen computerspel, waar je gewoon een level moet uitspelen. Het blijft voor ons dagelijkse realiteit: energie-black-outs, het geluid van de sirenes, de luchtafweer, het wachten in schuilkelders.”

Ivanna Klympush-Tsintsadze vroeg zich ook af wat Europa van plan was met de bevroren Russische activa. Ze was positief over het gebruik van de rentewinsten om wapens aan te kopen. Maar gaat Europa de tegoeden zelf ook aanwenden voor wapens en de heropbouw van Oekraïne? Ze vond de tijd gekomen voor Europa om woorden om te zetten in daden als het geeft om democratie, volkenrechten en grondrechten. Daarom pleitte ze ervoor om in het strategisch programma van de Europese Unie voor de periode 2024-2029 prioriteit te geven aan het opvoeren van de Europese defensiecapaciteit en militaire investeringen, aan de strategische uitbreiding van de EU, de hervorming ervan en om in te zetten op de strategische nederlaag van Rusland. “Want als Oekraïne verliest, verliest Europa en staat de oorlog ook in jullie straten. Als Rusland wint, zet je de vrije wereld in uitverkoop”.

Alle informatie en extra documenten over de conferentie zijn terug te vinden op de website van de parlementaire dimensie van het EU-voorzitterschap.

De vergadering kan opnieuw worden bekeken op het YouTube kanaal van de parlementaire dimensie.

Foto’s in high-res zijn terug te vinden op het Flickr-kanaal van de parlementaire dimensie.